10 mil palavras em 10 minutos: Malsamoj inter versioj

El Vikio de Portugala Esperanto-Asocio
Jump to navigation Jump to search
(El w3pea.xls, konvertita; mankas la ĉefa parto, portugallingva)
 
e (misligon)
 
(3 mezaj versioj de la sama uzanto ne montriĝas)
Linio 1: Linio 1:
{{div|d|#EFE|#9A9|40%}}
+
{{div|d|#FAFFFA|#9A9|30%}}
{{old|100vort}}
+
{{old|e100vort}}
 
===''Klarigo''===
 
===''Klarigo''===
''Temas pri konkursaĵo organizita de [[Portugala Esperanto-Asocio]] jam dufoje, okaze de niaj partoprenoj en [[Expolíngua Portugal]], en [[1992]] e [[1996]]. La originalan ideon ni legis en ne plu memorata esperanta gazeto, kiu raportis pri simila konkurso okazigita de hungaraj esperantistoj.''
+
''Temas pri konkursaĵo organizita de [[Portugala Esperanto-Asocio]] jam dufoje, okaze de niaj partoprenoj en [[Expolíngua Portugal]], en [[1992]] kaj [[1996]]. La originalan ideon ni legis en ne plu memorata esperanta gazeto, kiu raportis pri simila konkurso okazigita de hungaraj esperantistoj.''
  
 
''Eta prospekto kun la apuda teksto estas abunde disdonata al preterpasantoj, vizitantoj k.s. Ni uzis trudemajn gebubojn kaj ĉarmajn fraŭlinojn por tion fari efike kaj senrifuze. (Fakte, inter 1992 kaj 1996, kelkaj el la trudemaj gebuboj iĝis ĉarmaj fraŭlinoj…)''
 
''Eta prospekto kun la apuda teksto estas abunde disdonata al preterpasantoj, vizitantoj k.s. Ni uzis trudemajn gebubojn kaj ĉarmajn fraŭlinojn por tion fari efike kaj senrifuze. (Fakte, inter 1992 kaj 1996, kelkaj el la trudemaj gebuboj iĝis ĉarmaj fraŭlinoj…)''
  
''La teksto defias la leganton lerni dek mil vortojn en dek minutoj — sed baldaŭ klarigas ke tiuj temas pri la nombrnomoj de 0 ĝis 9999, en la facila lingvo esperanto. Bazaj indikoj pri la nombroj en esperanto sekvas, kaj la leganto estas petata viziti la foiran budon de P.E.A. por kontroli ĉu efektive ŝli ja lernis tiujn 10 vortojn. (Ĉi-stadie, la leganto povas ja studi dum pli ol dek minutoj — tio vere ne interesas…)''
+
''La teksto defias la leganton lerni dekmil vortojn en dek minutoj — sed baldaŭ klarigas ke tiuj temas pri la nombrnomoj de 0 ĝis 9999, en la facila lingvo esperanto. Bazaj indikoj pri la nombroj en esperanto sekvas, kaj la leganto estas petata viziti la foiran budon de [[P.E.A.]] por kontroli ĉu efektive ŝli ja lernis tiujn dekmil vortojn. (Ĉi-stadie, la leganto povas ja studi dum pli ol dek minutoj — tio vere ne interesas…)''
  
 
''En la budo deĵoras iu pri tiu ĉi afero, ĵetante dekfacan ĵetonkvaron kaj manipulante lernhelpilon kiu amuze kaj mirige konfirmas (aŭ ne…) la hezitbalbutan respondon de la konkursanto.''
 
''En la budo deĵoras iu pri tiu ĉi afero, ĵetante dekfacan ĵetonkvaron kaj manipulante lernhelpilon kiu amuze kaj mirige konfirmas (aŭ ne…) la hezitbalbutan respondon de la konkursanto.''
Linio 12: Linio 12:
 
''Kaze de trafo, kiu ofte okazas, oni ricevas plenumitan slipon kun nomo kaj adreso de la konkursinto kaj ĉe la foirfino, lernlibro estas lotumita inter ĉiuj. Kompreneble, tiuj slipoj poste konsistigos valoran varbadresaron.''
 
''Kaze de trafo, kiu ofte okazas, oni ricevas plenumitan slipon kun nomo kaj adreso de la konkursinto kaj ĉe la foirfino, lernlibro estas lotumita inter ĉiuj. Kompreneble, tiuj slipoj poste konsistigos valoran varbadresaron.''
 
</div>
 
</div>
 +
 +
{{old|100vort}}
 +
 +
''Texto do folheto de um passatempo realizado no certame Expolíngua Portugal (1992 e 1996), aqui já com algumas modificações e correcções.''
 +
 +
Sim, bem sei que os mais recentes métodos pedagógicos conseguem resultados de facto espantosos, mas… '''Aprender 10 mil palavras em 10 minutos!?… '''Não é um bocado de exagero?
 +
 +
Não: é perfeitamente possível aprender 10 mil palavras em 10 minutos, especialmente se essas 10 mil palavras forem '''os números de zero a 9999''' e se a língua em questão for o '''esperanto'''!
 +
 +
Explicado o segredo, vamos então começar? Os números em esperanto têm nomes muito simples, pois seguem o mesmo princípio da escrita por algarismos. Começando pelo princípio, zero diz-se ''nul''. Daqui até ao nove é como se segue:
 +
 +
{| class="tab mez"
 +
| style="width:10%;" | <big style="font-size:160%">0</big><br /><div class="ekz">nul</div>
 +
| style="width:10%;" | <big style="font-size:160%">1</big><br /><div class="ekz">unu</div>
 +
| style="width:10%;" | <big style="font-size:160%">2</big><br /><div class="ekz">du</div>
 +
| style="width:10%;" | <big style="font-size:160%">3</big><br /><div class="ekz">tri</div>
 +
| style="width:10%;" | <big style="font-size:160%">4</big><br /><div class="ekz">kvar</div>
 +
| style="width:10%;" | <big style="font-size:160%">5</big><br /><div class="ekz">kvin</div>
 +
| style="width:10%;" | <big style="font-size:160%">6</big><br /><div class="ekz">ses</div>
 +
| style="width:10%;" | <big style="font-size:160%">7</big><br /><div class="ekz">sep</div>
 +
| style="width:10%;" | <big style="font-size:160%">8</big><br /><div class="ekz">ok</div>
 +
| style="width:10%;" | <big style="font-size:160%">9</big><br /><div class="ekz">naŭ</div>
 +
|}
 +
 +
A [[O esperanto num relance#Pronúncia|pronúncia]] também não põe problema: Fica já a saber que:
 +
* todas as palavras são graves (por isso, diga "únu" e não "unú"),
 +
* que o "s" é sempre "ç" e o "e" sempre "é" (por isso, diga "séss" e não "sêch")
 +
* e que o "o" é sempre "ó" e não há vogal átona (por isso, diga "óc" e náo "ôque"…).
 +
 +
Depois do ''naŭ'', vem o ''dek'', o nosso dez. A este segue-se o ''dek unu'' (10&nbsp;+&nbsp;1), o ''dek du'' (10&nbsp;+&nbsp;2), e por aí fora até ao ''dek naŭ'' (10&nbsp;+&nbsp;9). Chega então a vez do ''dudek'' (2×10), o qual é logo seguido do ''dudek unu'' (2×10&nbsp;+&nbsp;1), do ''dudek du'' (2×10&nbsp;+&nbsp;2), etc. Aparece depois o ''tridek'' (3×10), e, chegando ao ''tridek naŭ'' (3×10&nbsp;+&nbsp;9), vem o ''kvardek'' (4×10).
 +
 +
É desta maneira que atingimos ''naŭdek naŭ'' (será preciso dizer que isto significa noventa e nove?…), atrás do qual vai aparecer o ''cent''. Nesta altura eu chamo-lhe a atenção para a pronúncia do "c" em esperanto, que é sempre "ts", um rápido golpe com a ponta da língua nos dentes da frente…
 +
 +
Depois do ''cent'', está-se mesmo a ver, teremos o ''cent unu'' (100&nbsp;+&nbsp;1), seguido do ''cent du'' (100&nbsp;+&nbsp;2). Ao chegar ao ''cent naŭ'' (100&nbsp;+&nbsp;9), aparece o ''cent dek'' (100&nbsp;+&nbsp;10), o que não é estranho. Temos depois o ''cent dek unu'' (100&nbsp;+&nbsp;10&nbsp;+&nbsp;1), ao que se segue o ''cent dek du'' (100&nbsp;+&nbsp;10&nbsp;+&nbsp;2); isto começa a entrar na rotina…
 +
 +
Quando chegamos a ''cent naŭdek naŭ'', o nosso conhecido cento e noventa e nove (já tinha percebido, não é verdade?), aparece-nos o ''ducent'' (2×100), que nos vai acompanhar desde o ''ducent unu'' (2×100&nbsp;+&nbsp;1) até ao ''ducent naŭdek naŭ'' (2×100&nbsp;+&nbsp;9×10&nbsp;+&nbsp;9). Aqui entra o ''tricent'', o que não é de todo inesperado, e assim chegamos ao ''naŭcent naŭdek naŭ'' (9×100&nbsp;+&nbsp;9×10&nbsp;+&nbsp;9), o qual (tal como em português!) é seguido do ''mil''.
 +
 +
Dele partindo, e passando por números como ''mil ok'' (1000&nbsp;+&nbsp;8), ''mil naŭcent sesdek naŭ'' (1000&nbsp;+&nbsp;9×100&nbsp;+&nbsp;6×10&nbsp;+&nbsp;9), ''trimil okcent sep'' (3×1000&nbsp;+&nbsp;8×100&nbsp;+&nbsp;7) ou ''sesmil kvindek'' (6×1000&nbsp;+&nbsp;5×10), chegamos ao nosso objectivo, ''naŭmil naŭcent naŭdek naŭ'' (9×1000&nbsp;+&nbsp;9×100&nbsp;+&nbsp;9×10&nbsp;+&nbsp;9). E paramos aqui — não porque para a frente fosse mais difícil, mas por evidentes razões logísticas.
 +
 +
Se ainda não passaram os tais dez minutos, releia os passos onde teve dúvidas, treine-se e, no fim, visite <a href="nummsxn.htm">esta página</a> para comprovar que, em '''esperanto''', é '''possível''' e até '''fácil''' aprender 10 mil palavras em 10 minutos.

Nuna versio ekde 17:38, 29 jul. 2017

iama enhavo en
e100vort.htm

Klarigo

Temas pri konkursaĵo organizita de Portugala Esperanto-Asocio jam dufoje, okaze de niaj partoprenoj en Expolíngua Portugal, en 1992 kaj 1996. La originalan ideon ni legis en ne plu memorata esperanta gazeto, kiu raportis pri simila konkurso okazigita de hungaraj esperantistoj.

Eta prospekto kun la apuda teksto estas abunde disdonata al preterpasantoj, vizitantoj k.s. Ni uzis trudemajn gebubojn kaj ĉarmajn fraŭlinojn por tion fari efike kaj senrifuze. (Fakte, inter 1992 kaj 1996, kelkaj el la trudemaj gebuboj iĝis ĉarmaj fraŭlinoj…)

La teksto defias la leganton lerni dekmil vortojn en dek minutoj — sed baldaŭ klarigas ke tiuj temas pri la nombrnomoj de 0 ĝis 9999, en la facila lingvo esperanto. Bazaj indikoj pri la nombroj en esperanto sekvas, kaj la leganto estas petata viziti la foiran budon de P.E.A. por kontroli ĉu efektive ŝli ja lernis tiujn dekmil vortojn. (Ĉi-stadie, la leganto povas ja studi dum pli ol dek minutoj — tio vere ne interesas…)

En la budo deĵoras iu pri tiu ĉi afero, ĵetante dekfacan ĵetonkvaron kaj manipulante lernhelpilon kiu amuze kaj mirige konfirmas (aŭ ne…) la hezitbalbutan respondon de la konkursanto.

Kaze de trafo, kiu ofte okazas, oni ricevas plenumitan slipon kun nomo kaj adreso de la konkursinto kaj ĉe la foirfino, lernlibro estas lotumita inter ĉiuj. Kompreneble, tiuj slipoj poste konsistigos valoran varbadresaron.

iama enhavo en
100vort.htm

Texto do folheto de um passatempo realizado no certame Expolíngua Portugal (1992 e 1996), aqui já com algumas modificações e correcções.

Sim, bem sei que os mais recentes métodos pedagógicos conseguem resultados de facto espantosos, mas… Aprender 10 mil palavras em 10 minutos!?… Não é um bocado de exagero?

Não: é perfeitamente possível aprender 10 mil palavras em 10 minutos, especialmente se essas 10 mil palavras forem os números de zero a 9999 e se a língua em questão for o esperanto!

Explicado o segredo, vamos então começar? Os números em esperanto têm nomes muito simples, pois seguem o mesmo princípio da escrita por algarismos. Começando pelo princípio, zero diz-se nul. Daqui até ao nove é como se segue:

0
nul
1
unu
2
du
3
tri
4
kvar
5
kvin
6
ses
7
sep
8
ok
9
naŭ

A pronúncia também não põe problema: Fica já a saber que:

  • todas as palavras são graves (por isso, diga "únu" e não "unú"),
  • que o "s" é sempre "ç" e o "e" sempre "é" (por isso, diga "séss" e não "sêch")
  • e que o "o" é sempre "ó" e não há vogal átona (por isso, diga "óc" e náo "ôque"…).

Depois do naŭ, vem o dek, o nosso dez. A este segue-se o dek unu (10 + 1), o dek du (10 + 2), e por aí fora até ao dek naŭ (10 + 9). Chega então a vez do dudek (2×10), o qual é logo seguido do dudek unu (2×10 + 1), do dudek du (2×10 + 2), etc. Aparece depois o tridek (3×10), e, chegando ao tridek naŭ (3×10 + 9), vem o kvardek (4×10).

É desta maneira que atingimos naŭdek naŭ (será preciso dizer que isto significa noventa e nove?…), atrás do qual vai aparecer o cent. Nesta altura eu chamo-lhe a atenção para a pronúncia do "c" em esperanto, que é sempre "ts", um rápido golpe com a ponta da língua nos dentes da frente…

Depois do cent, está-se mesmo a ver, teremos o cent unu (100 + 1), seguido do cent du (100 + 2). Ao chegar ao cent naŭ (100 + 9), aparece o cent dek (100 + 10), o que não é estranho. Temos depois o cent dek unu (100 + 10 + 1), ao que se segue o cent dek du (100 + 10 + 2); isto começa a entrar na rotina…

Quando chegamos a cent naŭdek naŭ, o nosso conhecido cento e noventa e nove (já tinha percebido, não é verdade?), aparece-nos o ducent (2×100), que nos vai acompanhar desde o ducent unu (2×100 + 1) até ao ducent naŭdek naŭ (2×100 + 9×10 + 9). Aqui entra o tricent, o que não é de todo inesperado, e assim chegamos ao naŭcent naŭdek naŭ (9×100 + 9×10 + 9), o qual (tal como em português!) é seguido do mil.

Dele partindo, e passando por números como mil ok (1000 + 8), mil naŭcent sesdek naŭ (1000 + 9×100 + 6×10 + 9), trimil okcent sep (3×1000 + 8×100 + 7) ou sesmil kvindek (6×1000 + 5×10), chegamos ao nosso objectivo, naŭmil naŭcent naŭdek naŭ (9×1000 + 9×100 + 9×10 + 9). E paramos aqui — não porque para a frente fosse mais difícil, mas por evidentes razões logísticas.

Se ainda não passaram os tais dez minutos, releia os passos onde teve dúvidas, treine-se e, no fim, visite <a href="nummsxn.htm">esta página</a> para comprovar que, em esperanto, é possível e até fácil aprender 10 mil palavras em 10 minutos.